Експлозијата на ѕвезда-супернова е исклучително насилен настан кој обично вклучува ѕвезда со маса поголема од осум пати поголема од нашето Сонце, која го исцрпува своето нуклеарно гориво и доживува колапс на јадрото, предизвикувајќи една моќна експлозија.


Но, пореткиот тип на супернова вклучува различен тип на ѕвезда, наречена бело џуџе, и двојна експлозија. Научниците за прв пат добија фотографски докази за овој тип на супернова, користејќи го многу големиот телескоп на Европската јужна опсерваторија во Чиле.

Последователните експлозии уништија бело џуџе кое имаше маса приближно иста како Сонцето и се наоѓаше на околу 160.000 светлосни години од Земјата во правец на соѕвездието Дорадо во галаксија во близина на Млечниот Пат наречена Голем Магеланов Облак. Светлосна година е растојанието што светлината го поминува за една година, што е еквивалентно на 9,5 трилиони километри.

Сликата го прикажува местото на експлозијата околу 300 години откако се случила, со две концентрични обвивки од елементот калциум кои се движат нанадвор.

Овој тип на експлозија, наречена супернова од тип Ia, би вклучувал интеракција помеѓу бело џуџе и ѕвезда-придружник што орбитира блиску околу неа, или друго бело џуџе или невообичаена ѕвезда богата со хелиум, во она што се нарекува бинарен систем.

Потоа, примарното бело џуџе би ја користело својата гравитација за да го повлече хелиумот од својот придружник. Хелиумот на површината на белото џуџе на крајот би станал толку жежок и густ што би детонирал, создавајќи ударен бран што би го компресирал и запалил основното јадро на ѕвездата и би предизвикал втора детонација.

„Ништо не останало. Белото џуџе е целосно уништено“, рече Пријам Дас, докторант по астрофизика на Универзитетот во Нов Јужен Велс, Канбера, Австралија, и главен автор на студијата објавена во списанието Nature Astronomy.

„Временската пауза помеѓу двете детонации е во суштина одредена од времето потребно за детонацијата на хелиумот да патува од едниот пол на ѕвездата до другиот. Тоа е само околу две секунди“, рече астрофизичарот и коавтор на студијата, Иво Сејтенцал, гостувачки научник на Австралискиот национален универзитет во Канбера.

Кај почестиот тип на супернова, остатокот од масивната експлодирана ѕвезда останува во форма на густа неутронска ѕвезда или црна дупка.

Астрономите го користеле инструментот MUSE, Multi-Unit Spectroscopic Explorer, на телескоп во Чиле за да ја мапираат дистрибуцијата на различни хемиски елементи по суперновата. Калциумот е прикажан во сина боја на сликата – надворешниот прстен предизвикан од првата детонација, а внатрешниот прстен од втората.

Овие две калциумови обвивки даваат „совршен, неоспорен доказ за механизам на двојна детонација“, рече Дас.

„Можете да го наречете ова форензичка астрономија, бидејќи ги проучуваме мртвите остатоци од ѕвезди за да разбереме што ја предизвикало смртта“, рече Дас.